ĐỐI THOẠI

Nước cờ tàn: Ukraine đã bỏ lỡ bản thoả thuận có lợi nhất cho họ vào hôm xảy ra tranh cãi ở Phòng Bầu Dục
TH Lương Thị Huyền
Saturday, 29/03/2025 - 06:35:31
Viendong

Zelensky nói về những viện trợ trước đây của Hoa Kỳ: "Chúng tôi sẽ không nhận nợ, như tôi đã nói. Đây là những điều hoàn toàn rõ ràng với tôi. Ít nhất thì chúng ta đang nói về quá khứ"

Bản thoả thuận mới chưa được tiết lộ chi tiết nhưng từ những thông tin có được thì bản thoả thuận này "quy định Washington được quyền mua ưu tiên các tài nguyên đã khai thác và thu hồi toàn bộ số tiền mà Mỹ đã viện trợ cho Ukraine từ năm 2022, cộng với lãi suất 4% mỗi năm, trước khi Ukraine được tiếp cận lợi nhuận từ quỹ này".

Bản thoả thuận mới cũng không đề cập đảm bảo an ninh nào cho Ukrane và có lẽ cũng không ẩn ý giúp Ukraine đòi lại lãnh thổ như trước. Trong khi bản mà Zelensky bỏ lỡ yêu cầu Ukraine đóng góp 50% lợi nhuận từ việc khai thác tài nguyên vào quỹ chung mà Mỹ đồng hành trong việc đầu tư và khai thác, đồng thời cam kết đồng hành trong việc tái thiết và hồi phục nền kinh tế cho Ukraine.

Ukraine không sai trong việc đòi hỏi lợi ích tối đa cho đất nước của mình. D. Trump đặt nước Mỹ trên hết thì Zelensky cũng có quyền và nghĩa vụ phải đặt Ukraine trên hết. Zelensky không muốn trả lại viện trợ mà Mỹ gửi cho Ukraine, có lẽ cũng là một việc làm không đáng trách.

Nhưng ngay từ ngày đầu khi ý tưởng thoả thuận đất hiếm được phôi thai thì nó đã lộ ra những dấu hiệu "chẳng lành" ở cách tiếp cận của Zelensky. Lẽ ra mọi yêu cầu có lợi cho Ukraine phải được bàn bạc ở phía sau cánh cửa đóng kín giữa hai nhà nước.

Mặc cả, chỉ trích, đòi hỏi, hay nếu cần thì mềm mỏng lấy lòng, gì cũng được, miễn sao nó hiệu quả.

Zelensky làm ngược lại, theo ngôn ngữ mà quan chức Nhà Trắng chỉ trích là "hai mặt", nói với Mỹ là sẽ cân nhắc nhưng lại la làng với báo chí để làm bẽ mặt nước Mỹ, không phải chỉ một lần. Ze chọn đẩy căng thẳng lên cao trào, chọn đưa mối quan hệ với Mỹ đến tình cảnh không thể dùng tình cảm để nói chuyện được nữa. Không ai muốn giúp người khác sau khi bị bêu riếu, xúc phạm.

Zelensky trái lại đặt cược vào châu Âu trong khi châu Âu nói chuyện tình cảm với Ukraine nhưng viện trợ dưới dạng cho vay là chính. Nếu nói đây không phải sai lầm về ngoại giao thì cái gì là sai lầm?

Vô ơn, là nguyên thủ ít nhất cũng sẵn sàng chịu nhún khi đó là quyền lợi của quốc gia, ví dụ như thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu dù bị xúc phạm cá nhân vẫn luôn nói lời cám ơn sâu sắc đến Obama và Biden. Chưa kể, $120 tỷ thậm chí $350 tỷ cũng chỉ là hạt muối bỏ bể của nền kinh tế có GDP hơn $29 ngàn tỷ nếu như khéo léo chắc chắn Hoa Kỳ chưa đòi và sẽ không đòi.

Zelensky nói tiếp :

"Nếu có bất kỳ triển vọng, hỗ trợ mới, gói hỗ trợ mới nào, thì Hoa Kỳ chắc chắn có thể đặt ra một số điều kiện nhất định. Chúng tôi hiểu rằng nhóm này sẽ không làm bất cứ điều gì cho chúng tôi một cách miễn phí. Họ nói như vậy một cách chính thức"

Đương nhiên với một kẻ vô ơn trước khi đưa cho hắn một khoản tiền bạn sẽ phải chính thức nói với anh ta đây là khoản phải trả. Lại nữa, thằng ngắn não nhất trên đời khi đến ngân hàng vay tiền đều hiểu rằng phải trả không những tiền gốc mà cả tiền lãi và phải có thái độ biết điều. Kiêu ngạo lố bịch, ngu xuẩn thì chắc chắn bị đá đít ra khỏi cửa.

Zelenskyy tuyên bố Ukraine sẽ không ký thỏa thuận về tài nguyên khoáng sản với Hoa Kỳ nếu điều này gây ra mối đe dọa cho việc nước này gia nhập EU.

Thoả thuận này là gì ? Zelensky cũng không biết, ông ta nói :

"Nội các Bộ trưởng Ukraine và Văn phòng của tôi – đã chính thức nhận được một công hàm có dự thảo đề xuất từ ​​Hoa Kỳ vào hôm nay.

Yuliia Svyrydenko (Phó Thủ tướng thứ nhất và Bộ trưởng Kinh tế Ukraine) đang có cuộc tiếp xúc song phương với Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Bessent, nhưng cần phải so sánh xem liệu đây có phải là cùng một thỏa thuận hay không.Tôi đã hỏi bà một số câu hỏi. Bà ấy nói rằng rất khó để bình luận vì đây là một văn bản hoàn toàn khác, với nhiều điều khoản mới chưa từng được thảo luận trước đó, cũng như một số khía cạnh đã bị cả hai bên bác bỏ."

Tức là bà bộ trưởng cũng không cho ông tổng thống biết nội dung chi tiết của thoả thuận. Chuyện quái gì vậy?

Tổng thống bù nhìn hay ông đã bị loại bỏ?

Zelensky viện dẫn Hiến pháp:

"Hiến pháp Ukraine nêu rõ rằng lộ trình của chúng tôi là hướng tới EU… Có những cải cách rất quan trọng và các bước tương ứng. Không có gì có thể gây nguy hiểm… việc Ukraine gia nhập EU có thể được chấp nhận"
Ông nói thêm rằng ông sẽ xem xét thỏa thuận.

Càng nói càng ngáo, biểu hiện rõ của bệnh rối loạn cảm xúc Trump đến nỗi đám chuyên thổi đít ngựa giờ cũng tránh xa vì sợ lây nhiễm.

Nếu được nói đôi lời trên tư cách cá nhân nhỏ bé: là một người sống ở Mỹ, sẽ nuôi con cháu mình trên đất Mỹ, tôi không muốn nước Mỹ phải chịu thiệt thòi, bị lợi dụng trong các mối quan hệ với các quốc gia khác.

Nhưng đối với Ukraine, dân tộc họ đã chiến đấu kiên cường, đã chịu nhiều bất hạnh và mất mát, tôi thực lòng cầu mong chính quyền Ukraine sẽ tìm ra cách ngoại giao hiệu quả để ký những thoả thuận có lợi cho Ukraine nhất, thiệt thòi cho nước Mỹ cũng được. Tôi cũng mong tt Trump sẽ bỏ qua những khúc mắc để đưa tay trợ giúp Ukraine trong việc tái thiết và bảo đảm an ninh lâu dài. Đối với Mỹ thì đó chỉ là thêm một chút nỗ lực, nhưng đối với các quốc gia khác thì nó là cả vận mệnh tương lai.

Xin các bạn chú ý là "bản thỏa thuận" mà Zelensky bỏ lỡ đã được Quốc hội Ukraine thông qua và các quan chức Ukraine đều nói nhiều lần là nên ký sớm. Tìm hiểu cho kỹ và tìm đọc lại thoả thuận đó để biết nó có lợi cho Uraine như nào đi.

TH Lương Thị Huyền