ĐỐI THOẠI

Chiến tranh Israel-Hamas: Y tế sụp đổ ở Gaza

Reuters
17/11/2023
VOA

Lều trại người di tản Palestin dựng tại sân bệnh viện Al Shifa trong suốt cuộc hành quân trên bộ của Israel chung quanh bệnh viện (ảnh chụp ngày 12/11/2023.)

Các bác sĩ Palestine ngày 16/11 cho biết họ ngày càng lo sợ cho tính mạng của hàng trăm bệnh nhân và nhân viên y tế tại bệnh viện lớn nhất Gaza, bị cắt đứt mọi liên lạc với thế giới bên ngoài trong hơn một ngày sau khi lực lượng Israel tiến vào.

Israel nói lực lượng biệt kích của họ ngày 16/11 vẫn đang lục soát bệnh viện Al Shifa, hơn một ngày sau khi họ tiến vào khu vực này như một phần của cuộc tấn công mà Israel cho rằng nhằm mục đích tiêu diệt các phần tử hiếu chiến Hamas ở vùng đất Palestine.

Một quan chức Israel giấu tên nói: “Chiến dịch này được hình thành dựa trên sự hiểu biết của chúng tôi rằng có cơ sở hạ tầng khủng bố ẩn kín trong khu phức hợp”.

Israel cho đến nay đã công bố những bức ảnh cho thấy những gì họ nói là súng trường và áo khoác chống đạn được tìm thấy trong cơ sở này, nhưng không có bằng chứng nào về trụ sở chỉ huy Hamas rộng lớn dưới lòng đất mà họ cho biết đang hoạt động trong các đường hầm bên dưới.

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền HRW nhắc nhở rằng các bệnh viện có sự bảo vệ đặc biệt chiếu theo luật nhân đạo quốc tế.

Giám đốc HRW phụ trách khâu Liên hiệp quốc Louis Charbonneau nói với Reuters: “Các bệnh viện chỉ mất sự bảo vệ đó nếu có thể chứng minh được rằng các hành vi gây hại đã được thực hiện từ các bệnh viện đó”.

“Chính phủ Israel chưa cung cấp bất kỳ bằng chứng nào về điều đó.”

Giám đốc Khu phức hợp Al Shifa, Muhammad Abu Salamiya, cho biết bệnh viện “bị chiếm đóng trong 48 giờ và mỗi phút trôi qua” sẽ có thêm nhiều bệnh nhân tử vong.

“Chúng tôi đang chờ đợi cái chết từ từ”, ông nói với kênh truyền hình Al Jazeera.

Lực lượng Israel đã đưa một đoàn làm phim của BBC vào bệnh viện đêm qua và cho xem một số khẩu súng trường mà họ nói đã được tìm thấy ở đó, nhưng đài truyền hình này cho biết những người hộ tống của Israel đã cấm đội của họ tiếp xúc với bệnh nhân hoặc nhân viên.

Bộ Y tế Gaza cho biết binh sĩ Israel đã đưa các thi thể ra khỏi khuôn viên bệnh viện và phá hủy những chiếc ô tô đậu ở đó, nhưng họ không cho nhân viên hoặc bệnh nhân rời đi.

Phát ngôn viên của Bộ, Ashraf Al-Qidra, cho biết không có nước, thực phẩm hoặc sữa trẻ em ở Shifa, nơi có 650 bệnh nhân và khoảng 7.000 người di tản sau nhiều tuần không kích và pháo kích của Israel.

“Các toán y tế, bệnh nhân và những người phải sơ tán đang chống chọi với cái chết vì thiếu mọi nhu cầu thiết yếu cho cuộc sống. Lực lượng chiếm đóng hiện có mặt trong khu phức hợp, nhưng họ không cung cấp bất kỳ nhiên liệu nào để bệnh viện tiếp tục hoạt động”, ông nói trong một tuyên bố.

Ông yêu cầu quân đội Israel rời đi.

Các bác sĩ trước đó cho biết hàng chục bệnh nhân, trong đó có 3 trẻ sinh non, đã chết vì thiếu nhiên liệu và vật tư cơ bản trong cuộc bao vây kéo dài nhiều ngày.

Hoạt động của UNRWA ‘gặp khó khăn’

Các tổ chức nhân đạo đã đưa ra một số cảnh báo nghiêm trọng nhất về tác hại mà chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza gây ra cho dân thường kể từ khi lực lượng này bắt đầu trả đũa Hamas sau vụ tàn sát chết người hôm 7/10 vào các thị trấn phía nam Israel.

Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) cho biết Dải Gaza phải đối mặt với nạn đói lan rộng, nguồn cung cấp thực phẩm và nước gần như cạn kiệt.

Giám đốc điều hành WFP Cindy McCain nói: “Với mùa đông đang đến rất nhanh, những nơi trú ẩn không an toàn và quá đông đúc, cũng như thiếu nước sạch, người dân đang phải đối mặt với nguy cơ chết đói trước mắt”.

Người đứng đầu cơ quan của Liên hiệp quốc về người tị nạn Palestine (UNRWA) cho biết ông tin rằng có một nỗ lực cố tình nhằm “bóp nghẹt” công việc nhân đạo của họ ở Gaza, đồng thời cảnh báo cơ quan này có thể phải đình chỉ hoàn toàn hoạt động do thiếu nhiên liệu.

Israel từ chối nhập khẩu nhiên liệu vì cho rằng chúng có thể được Hamas sử dụng cho mục đích quân sự.

Tổng ủy viên UNRWA Philippe Lazzarini nói: “Nếu nhiên liệu không được cung cấp, mọi người sẽ bắt đầu chết vì thiếu nhiên liệu. Chính xác là từ khi nào thì tôi không biết. Nhưng điều đó sẽ xảy ra không sớm thì muộn”.

Các công ty viễn thông chính của Gaza, Paltel và Jawwal, cho biết tất cả các dịch vụ viễn thông ở Gaza đã ngừng hoạt động vì tất cả các nguồn năng lượng cung cấp cho mạng lưới đã cạn kiệt.

Đánh giá tình báo

Các nhà báo của Reuters đã không thể liên lạc được với bất kỳ ai bên trong bệnh viện Shifa trong hơn 24 giờ.

Tổ chức Y tế Thế giới cho biết họ đang cố gắng sắp xếp sơ tán các bệnh nhân khỏi Shifa, nhưng bị cản trở bởi những lo ngại về an ninh và không thể liên lạc với bất kỳ ai ở đó. Các quan chức WHO được biết vẫn còn khoảng 600 bệnh nhân ở bên trong, trong đó có 27 người đang trong tình trạng nguy kịch.

Tất cả các bệnh viện ở phía bắc Gaza đã bị lực lượng Israel đóng cửa, họ đã ra lệnh sơ tán toàn bộ khu vực phía bắc của vùng đất này, nơi cư ngụ của hơn phân nửa dân số 2,3 triệu người.

Tại bệnh viện Indonesia ở Gaza, khoảng 45 bệnh nhân cần phẫu thuật khẩn cấp bị bỏ lại khu tiếp nhận, giám đốc bệnh viện Atef al-Kahlout nói với al Jazeera.

Israel khẳng định rằng các chiến binh Hamas đang điều hành một trụ sở chỉ huy trong một khu phức hợp đường hầm dưới bệnh viện Shifa, một tuyên bố được Washington ủng hộ.

Hôm 14/11, Israel đã công bố một đoạn video trong đó một người lính đi xem một tòa nhà bệnh viện, cho thấy ba túi chứa súng và áo khoác chống đạn mà ông nói đã được tìm thấy được cất giấu ở đó, cũng như một số khẩu súng trường khác trong tủ quần áo và máy tính xách tay, nhưng không có đường hầm.

Ông Kenneth Roth, cựu lãnh đạo tổ chức Human Rights Watch hiện đang làm giáo sư thỉnh giảng tại Princeton, cho biết trên nền tảng truyền thông xã hội X: “Israel sẽ phải đưa ra những gì nhiều hơn là một ít súng trường ‘nhặt được’ để biện minh cho việc đóng cửa những bệnh viện tại Gaza với cái gía khổng lồ về dân thường với những nhu cầu tiếp tế khẩn cấp.”

Hamas nói video của Israel đã được dàn dựng.

Ở những nơi khác, Israel đã ra lệnh cho dân thường rời khỏi bốn thị trấn ở phía nam Dải Gaza ngày 16/11, làm dấy lên lo ngại chiến tranh có thể lan rộng đến những khu vực mà Israel đã thông báo với người dân rằng họ sẽ an toàn.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant nói trong một tuyên bố rằng lực lượng Israel đã dọn sạch toàn bộ phần phía tây của Thành phố Gaza và “giai đoạn tiếp theo đã bắt đầu”.

Liên hiệp quốc cho biết khoảng 2/3 dân số Gaza đã trở thành vô gia cư, hầu hết trong số họ phải trú ẩn tại các thị trấn ở phía nam.

Các phần tử hiếu chiến Hamas đã xông qua hàng rào xung quanh Gaza hôm 7/10 trong một cuộc tấn công mà Israel cho rằng đã giết chết 1.200 người trong ngày đẫm máu nhất trong lịch sử của nước này. Khoảng 240 con tin đã bị Hamas đưa về Gaza.

Israel đã tấn công Gaza bằng các cuộc không kích và cắt nguồn lương thực, nhiên liệu. Các cơ quan y tế Gaza, vốn được Liên hiệp quốc coi là đáng tin cậy, cho biết hơn 11.000 người đã được xác nhận thiệt mạng, hơn 40% trong số đó là trẻ em.