ĐỐI THOẠI

Nhà ở và môi trường

Mai Bá Kiếm
15-9-2023
Tiengdan

Năm 1993, tại hội trường Thống Nhất, trong cuộc hội thảo “Nhà ở và Môi trường”, một tiến sĩ người Phi Luật Tân ví von “Nếu chánh phủ không lo cho dân có chỗ ở, họ có thể đốt cháy cả trăm ha rừng, để chỉ lấy 50 mét vuông cất chòi ở! “Có chỗ ở” là có chỗ thuê ở giá rẻ, chứ tôi không nói có sở hữu một căn nhà”. Câu khái quát đó đã ăn sâu vào não trạng của tôi suốt 30 năm nay.

Nếu nhà ở xã hội không có sẵn và đủ cho người nghèo thuê, thì nhà trọ tồi tàn, chung cư mini sẽ mọc lên bằng mọi giá cho nhu cầu bức thiết này! Hậu quả 56 người chết và 37 người bị thương quá thảm khóc, việc bắt giam chủ chung cư mini, vì giấy phép cho xây 6 tầng nhưng đã xây 9 tầng, hầu “hạ hỏa trách nhiệm” của nhà quản lý, nên không có tác dụng răn đe… ngọn lửa!

Bà chị chú bác single mom của tôi định cư ở Úc từ 1985, bạn trai của chị là thầu sửa chữa nhà. Nhưng khi cần lắp cầu dao, công tắc cho các máy điện cơ và bếp điện, chị phải mướn người có license về điện, nếu mướn thợ không license, lỡ có cháy nổ, bảo hiểm không đền! Trong khi, tất cả thợ đi dây điện ngầm (lúc đổ bê tông) hay lắp cầu dao, rờ le, công tắc (khi sắp hoàn thiện) nhà ở riêng lẻ ở Việt Nam không cần có license gì cả!

Theo quy chuẩn xây dựng quốc tế, cứ nơi nào chứa 50 người là phải có hai lối thoát hiểm; cửa thoát hiểm làm bằng vật liệu chống cháy, chịu lửa trực tiếp trong hai giờ! Cửa thoát hiểm có hệ thống đóng tự động, ngăn lửa từ sàn, sảnh cao ốc ra cầu thang thoát hiểm! Các kỹ sư thầu xây dựng cho biết các chung cư cao cấp ở Việt Nam cũng gắn cửa chống cháy không đạt chất lượng.

Huống hồ gì chung cư bình dân và chung cư mini! Đáng sợ nhất cầu thang từ hầm để xe dẫn lên các căn hộ tầng trên không có cửa chống cháy! Khủng khiếp hơn, chung cư mini ở Khương Hạ lấy tầng trệt làm bãi giữ xe, liên thông không khí với tầng lửng có 5 căn hộ và từ tầng hai trở lên có 6 căn hộ, thì chỉ có chạy đàng trời khi tầng trệt chập điện, cháy xe!

Do các đại gia toàn đầu tư xây chung cư cao cấp, resort nghỉ dưỡng, condotel đã tranh mua hết đất vàng, thì còn nhà đầu tư dại khờ nào mua đất để xây nhà ở xã hội? Không có nhà ở xã hội sẽ có chung cư mini và nhà trọ ổ chuột thay thế! Chung cư mini ở Khương Hạ, Hà Nội xây vượt ba tầng được vì cao ốc 8B Lê Trực đã sừng sững vượt tầm không gian lịch sử!