Tô Lâm và cuộc đảo chính mềm: Liệu một “Le 18 Brumaire” ở Việt Nam
Vũ Đức Khanh
24-2-2025
Tiengdan
Sự biến động trong nội bộ Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) từ đầu năm 2024 đến nay đã làm lung lay tận gốc hệ thống chính trị vốn được duy trì trong suốt gần hai thập niên dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Sự trỗi dậy nhanh chóng của ông Tô Lâm – từ Bộ trưởng Công an, đến Chủ tịch nước, và cuối cùng là Tổng Bí thư – đã đặt ra những câu hỏi nghiêm trọng về bản chất của quyền lực trong ĐCSVN.
Liệu đây có phải là một cuộc “đảo chính mềm” tương tự như sự kiện “Le 18 Brumaire” khi Napoléon lên nắm quyền, hay chỉ là một sự dịch chuyển quyền lực trong khuôn khổ của hệ thống hiện tại?
1. Từng bước củng cố quyền lực của Tô Lâm
Trước năm 2024, Tô Lâm chỉ được coi là một trong những nhân vật quyền lực trong hệ thống an ninh của ĐCSVN, nhưng không ai có thể ngờ rằng ông ta sẽ trở thành nhân vật thống trị chính trường Việt Nam trong chưa đầy một năm.
Bước đầu tiên: Hạ bệ Võ Văn Thưởng (tháng 3/2024)
Việc Võ Văn Thưởng bị buộc từ chức Chủ tịch nước chỉ sau một năm cầm quyền là một cú sốc đối với hệ thống chính trị Việt Nam. Động thái này không chỉ phản ánh sự thay đổi trong cán cân quyền lực mà còn cho thấy Tô Lâm có đủ khả năng thao túng Bộ Chính trị để loại bỏ những đối thủ chính trị của mình.
Bước thứ hai: Cái chết của Nguyễn Phú Trọng (19/7/2024)
Nguyễn Phú Trọng – người giữ quyền lực tuyệt đối từ năm 2011 – qua đời trong bối cảnh bất ổn chính trị gia tăng. Dù cái chết của ông được công bố chính thức là do sức khỏe, nhưng nhiều nguồn tin nội bộ đặt nghi vấn về việc ai là người hưởng lợi nhiều nhất từ sự ra đi này. Chỉ vỏn vẹn 2 tuần sau đó (3/8/2024), Tô Lâm được bầu làm Tổng Bí thư, hoàn tất quá trình tập trung quyền lực vào tay mình.
Bước thứ ba: Biến Lương Cường thành “hình nộm”
Lương Cường, dù chính thức được bổ nhiệm làm Chủ tịch nước vào ngày 21 tháng 10/2024, nhưng trên thực tế chỉ là một nhân vật bù nhìn. Không có thực quyền trong quân đội, không có ảnh hưởng trong Bộ Chính trị, ông ta bị Tô Lâm cô lập hoàn toàn. Điều này phản ánh một chiến lược quen thuộc trong chính trị: giữ lại một đối thủ yếu để làm vỏ bọc hợp pháp cho quyền lực thực sự.
2. Sự kiện ngày 21-22/2/2025: Quyền lực dịch chuyển từ Hà Nội về Sài Gòn
Cuộc gặp giữa lãnh đạo ba nước Việt Nam – Campuchia – Lào tại Sài Gòn không chỉ là một hội nghị ngoại giao đơn thuần.
Điểm đáng chú ý là sự vắng mặt của Lương Cường, Chủ tịch nước – người lẽ ra phải đại diện cho Việt Nam trong các sự kiện quan trọng như thế này.
Vì sao sự kiện lại diễn ra ở Sài Gòn thay vì Hà Nội?
Việc lựa chọn Sài Gòn làm địa điểm tổ chức có thể cho thấy trung tâm quyền lực của ĐCSVN đang dịch chuyển.
Điều này có thể phản ánh hai khả năng:
– Tô Lâm muốn thể hiện rằng quyền lực của ông không còn bị ràng buộc bởi Hà Nội.
– Một thế lực chính trị khác – có thể là “Đồng chí X” và cộng sản miền Nam – đang dần lấy lại ảnh hưởng sau nhiều năm bị Nguyễn Phú Trọng kiểm soát.
Sự liên quan của “Đồng chí X” và Hun Sen
“Đồng chí X” – một nhân vật đầy bí ẩn nhưng có ảnh hưởng lớn trong chính trường Việt Nam – được cho là có quan hệ chặt chẽ với Hun Sen.
Việc tổ chức hội nghị này ở TP.HCM có thể là một dấu hiệu cho thấy một “liên minh chính trị” giữa Tô Lâm và các thế lực miền Nam đang hình thành, với sự hậu thuẫn của một thế lực nào đó.
3. Dinh Độc Lập: Biểu tượng của một trật tự mới?
Hình ảnh Dinh Độc Lập xuất hiện dày đặc trên truyền thông Việt Nam trong thời gian gần đây không thể là một sự trùng hợp.
– Dinh Độc Lập gắn liền với sự sụp đổ của Việt Nam Cộng hòa vào năm 1975. Năm nay đánh dấu 50 năm sự kiện này. Phải chăng Tô Lâm muốn gửi một thông điệp rằng ông đang “tái thiết lập trật tự” theo cách riêng của mình?
– Dinh Độc Lập cũng từng là trung tâm quyền lực của miền Nam trước 1975. Nếu quyền lực thực sự đang dịch chuyển từ Hà Nội về TP.HCM, đây sẽ là một sự kiện mang tính lịch sử, đánh dấu một sự thay đổi trong cấu trúc quyền lực của ĐCSVN.
4. Tô Lâm là ai? Ông ta muốn gì?
Tô Lâm không chỉ là một quan chức công an đơn thuần. Ông ta là kiến trúc sư của hệ thống kiểm soát xã hội thông qua công an và an ninh mạng.
Dưới thời ông, bộ máy an ninh không chỉ nhắm vào các nhà bất đồng chính kiến mà còn kiểm soát chặt chẽ cả nội bộ Đảng.
Ông ta có tham vọng trở thành một “Napoleon” của Việt Nam? Việc tập trung quyền lực vào tay mình cho thấy Tô Lâm không hài lòng với mô hình lãnh đạo tập thể truyền thống của ĐCSVN.
5. Việt Nam trong 5 năm tới: Có thể xảy ra điều gì?
Kịch bản 1: Tô Lâm củng cố quyền lực và trở thành nhà lãnh đạo không thể thách thức
Nếu Tô Lâm thành công trong việc kiểm soát toàn bộ hệ thống ĐCSVN, Việt Nam có thể tiến tới một mô hình “tập trung quyền lực” giống như Trung Quốc thời Tập Cận Bình.
Điều này có thể đồng nghĩa với việc đàn áp chính trị mạnh mẽ hơn, nhưng cũng có thể mang lại sự ổn định trong ngắn hạn.
Kịch bản 2: Một cuộc khủng hoảng nội bộ nổ ra
Nếu các thế lực miền Nam hoặc các nhóm khác trong ĐCSVN phản kháng, Việt Nam có thể bước vào một giai đoạn tranh giành quyền lực giống như thời kỳ hậu Hồ Chí Minh.
Trong trường hợp này, có thể sẽ xuất hiện một “phe đổi mới” tìm cách cân bằng lại quyền lực giữa các nhóm chính trị.
Kịch bản 3: Việt Nam xích lại gần Mỹ và phương Tây
Nếu Tô Lâm thực sự muốn thiết lập một trật tự mới, ông ta có thể tìm cách thoát khỏi ảnh hưởng của Trung Quốc và tìm kiếm sự hỗ trợ từ Mỹ.
Điều này có thể giải thích vì sao sự kiện 21-22/2/2025 lại vắng bóng Trung Quốc và thay vào đó là sự hiện diện của Campuchia và Lào.
Kết luận
Sự trỗi dậy của Tô Lâm không chỉ là một sự kiện cá nhân mà có thể là dấu hiệu của một sự thay đổi lớn trong cấu trúc quyền lực tại Việt Nam.
Liệu đây có phải là một “Le 18 Brumaire” của Việt Nam, hay chỉ là một chương tiếp theo trong cuộc đấu tranh quyền lực nội bộ ĐCSVN?
Câu trả lời sẽ được hé lộ trong những năm tới, khi Việt Nam bước vào giai đoạn tái định hình chính trị đầy kịch tính.
_______
No comments:
Post a Comment