ĐỐI THOẠI

Bắc Mỹ chuẩn bị cho mức thuế mới của ông Trump khi thời hạn áp thuế đến gần
Reuters
01/02/2025
VOA

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Xem bình luận (13)

Các công ty, người tiêu dùng và nông dân trên khắp Bắc Mỹ hôm thứ Sáu (31/1) đã chuẩn bị cho việc Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu của Canada và Mexico trong vòng vài giờ tới, động thái có thể làm gián đoạn gần 1,6 nghìn tỷ đô la thương mại hàng năm.

Ông Trump đã đặt ra thời hạn vào thứ Bảy về việc áp thuế trừng phạt, với yêu cầu của ông rằng Canada và Mexico phải hành động mạnh mẽ hơn để ngăn chặn dòng người nhập cư bất hợp pháp và thuốc phiện fentanyl gây chết người cùng các hóa chất tiền chất vào Hoa Kỳ.

Hôm thứ Năm, ông Trump nói rằng ông vẫn đang cân nhắc áp thêm thuế 10% đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc để trừng phạt Bắc Kinh.

Các nhóm ngành liên quan đang ráo riết tìm kiếm bất kỳ thông tin nào về cách ông Trump dự định áp dụng thuế quan, liệu ông sẽ áp dụng toàn bộ mức thuế 25% có hiệu lực ngay lập tức hay sẽ công bố và trì hoãn việc thực hiện để có thời gian đàm phán về các bước mà các quốc gia có thể thực hiện.

Ngay cả việc áp dụng ngay lập tức cũng sẽ cần thông báo công khai từ hai đến ba tuần trước khi Cơ quan Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ có thể bắt đầu thu thuế, dựa trên các hành động áp thuế trước đây.

Ông Trump cho biết hôm thứ Năm rằng ông sẽ sớm quyết định có áp dụng thuế quan đối với dầu nhập khẩu từ Canada và Mexico hay không, một dấu hiệu cho thấy ông có thể lo ngại về tác động của chúng đối với giá xăng. Theo dữ liệu của Cục Thống kê Dân số Hoa Kỳ, dầu thô là mặt hàng nhập khẩu hàng đầu của Hoa Kỳ từ Canada và nằm trong năm mặt hàng nhập khẩu hàng đầu từ Mexico.

Một phát ngôn viên của Nhà Trắng cho biết không có thông báo nào về thuế quan được lên kế hoạch vào thứ Sáu.

Cố vấn thương mại của ông Trump, Peter Navarro, cho biết hôm thứ Sáu rằng doanh thu thuế quan sẽ giúp chi trả cho việc gia hạn các khoản cắt giảm thuế năm 2017 của ông Trump, tổng cộng khoảng 4 nghìn tỷ đô la và sẽ hết hạn trong năm nay.

“Tổng thống Trump có một khoản cắt giảm thuế mới tuyệt vời, lớn nhất trong lịch sử và thuế quan có thể dễ dàng chi trả cho khoản cắt giảm đó”, ông Navarro nói trên CNBC.

Hai nguồn tin quen thuộc với vấn đề này cho biết ông Trump dự kiến sẽ viện dẫn Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) làm cơ sở pháp lý cho các khoản thuế quan, tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về tình trạng quá liều fentanyl đã giết chết gần 75.000 người Mỹ vào năm 2023 và nhập cư bất hợp pháp.

Nhưng họ cho biết chưa có quyết định cuối cùng nào được đưa ra và kế hoạch cuối cùng sẽ do một mình ông Trump quyết định.

IEEPA, được ban hành vào năm 1977 và được sửa đổi sau vụ tấn công ngày 11/9/2001, trao cho tổng thống quyền hạn rộng rãi để áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế trong một cuộc khủng hoảng.

Trong số các công cụ luật thương mại mà ông Trump có, đây sẽ là công cụ mang đến cho ông con đường nhanh nhất để áp đặt thuế quan rộng rãi, vì những công cụ khác đòi hỏi Bộ Thương mại hoặc Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ phải tiến hành các cuộc điều tra kéo dài.

Những người được ông Trump đề cử để điều hành các cơ quan đó, Giám đốc điều hành Phố Wall Howard Lutnick và luật sư thương mại Jamieson Greer, vẫn chưa được Thượng viện Hoa Kỳ xác nhận. Ông Trump đã sử dụng IEEPA để viện dẫn cho đe dọa áp thuế quan vào năm 2019 đối với Mexico về các vấn đề biên giới.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau hôm thứ Sáu cho biết Canada sẽ ngay lập tức đáp trả bằng các biện pháp đối phó mạnh mẽ, đồng thời nói thêm rằng "Đó không phải là điều chúng tôi muốn, nhưng nếu ông ấy làm, chúng tôi cũng sẽ hành động".

Canada đã vạch ra các mục tiêu chi tiết để trả đũa thuế quan ngay lập tức, bao gồm thuế đối với nước cam từ Florida, tiểu bang nhà của ông Trump, một nguồn tin quen thuộc với kế hoạch này cho biết. Canada có một danh sách mục tiêu rộng hơn với trị giá có thể lên tới 150 tỷ đô la Canada hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ, nhưng sẽ tổ chức tham vấn công khai trước khi hành động, nguồn tin cho biết.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum cho biết bà sẽ "bình tĩnh chờ đợi " quyết định áp thuế của ông Trump và đã chuẩn bị tiếp tục đối thoại về biên giới.

"Chúng tôi sẽ luôn bảo vệ phẩm giá của người dân, tôn trọng chủ quyền của chúng tôi và đối thoại bình đẳng mà không chịu sự phụ thuộc", bà nói.

Bà Sheinbaum trước đó nói rằng Mexico cũng sẽ trả đũa, lập luận rằng thuế quan của ông Trump sẽ khiến mất đi 400.000 việc làm của Hoa Kỳ và đẩy giá cả lên cao đối với người tiêu dùng Mỹ.