ĐỐI THOẠI

Vàng lên giá chui vào đâu?

Nhật Minh
3-12-2025
Tiengdan

Đợt công tác vừa rồi, tôi cùng một đồng nghiệp đi từ Hà Nội vào Đà Nẵng, dừng chân ở tất cả các tỉnh thành cũ. Hỏi những anh em bạn bè thuộc diện 178, tiền chi trả nghỉ trước tuổi được sử dụng như thế nào? Tất cả trả lời rằng, có “dao găm” từ năm cây lên đến chục cây vàng. Một số cho biết thêm, còn đầu tư vào bất động sản.

Theo số liệu báo chí dẫn, đã có 170 ngàn tỷ đồng được chi từ ngân sách để trả cho cán bộ diện xin nghỉ 178 (trước tuổi) đợt tinh giảm và sáp nhập trong toàn quốc vừa qua. Giả dụ toàn bộ số tiền này dùng để mua vàng với giá bình quân 150 triệu đồng/cây, thì sẽ có 1,133 triệu cây vàng được mua. 1kg vàng ~ 26,67 cây vàng, vậy sẽ có thêm hơn 41 tấn vàng cất trữ vào trong dân.

Một nền kinh tế bền vững, phải giải quyết được công ăn việc làm và tạo ra được của cải cho xã hội. Để kích thích nền kinh tế, chính phủ thường tung ra các gói tín dụng hỗ trợ sản xuất và tiêu dùng, hoặc chi vào đầu tư công để giải quyết công ăn việc làm, tạo thu nhập cho người lao động.

Tuy thế, trái lại 170 ngàn tỷ đồng chi trả cho cán bộ tinh giảm, được rót cục bộ ào ạt nhanh trong một thời gian ngắn vào thị trường, được tập trung để mua vàng và bất động sản, kéo theo giá vàng tăng do đột biến cung không đủ cầu, trong khi nghị sĩ quốc hội đang tìm cách hiến kế cho chính phủ làm cách nào để huy động vàng trong dân, gói tiền chi trả hỗ trợ tinh giảm không thể kích thích kinh tế tăng trưởng.

Đương nhiên, để bù đắp cho sự thiếu hụt khoản chi ngân sách cho cán bộ diện 178, thuế là công cụ “vặt lông vịt”, làm cho một lãnh đạo cao cấp của một tỉnh nói “nhận hai tỷ mấy tiền thuế của người dân thấy cũng nhục, nhưng nhà nước cho thì cứ nhận mà về thôi”…

Ở trên chỉ là một ý ngắn, chưa đầy đủ, bởi còn nhiều yếu tố tác động vào nền kinh tế. Nhưng rõ ràng một quyết định chính trị, duy ý chí đã ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của nhân dân, trong khi chủ trương sáp nhập, tinh giảm là chủ trương đúng/cần thiết, lại rất cần có một lộ trình.

Facebook tôi, có kết bạn với những chuyên gia kinh tế hàng đầu của đất nước. Họ là những người quá hiểu trạng thái của nền kinh tế như thế nào, nhưng theo dõi, thấy những chuyên gia này, hoàn toàn im lặng. Có thể những chuyên gia hàng đầu đó không có cơ hội được lên tiếng, hoặc ngại ngần, chán với việc phản biện…

Mạnh dạn nói ra điều này để các bác thấy, khi trí thức quay lưng sẽ là một nguy cơ của thể chế!