ĐỐI THOẠI

Tổng thống Joe Biden dự Thượng đỉnh APEC và G20 để giã từ các lãnh đạo thế giới
Reuters
14/11/2024
VOA

Tổng thống Biden dự kiến sẽ có cuộc gặp thượng đỉnh được mong đợi với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình

Xem bình luận (4)

Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ đến Nam Mỹ hôm 14/11 để từ giã các nhà lãnh đạo thế giới sau hơn 50 năm hoạt động trên chính trường Mỹ, nhưng người mà ông đã cố gắng nhưng không thể ngăn trở lại nắm quyền có thể sẽ là tâm điểm của nhiều cuộc họp: Tổng thống đắc cử Donald Trump.

Ông Biden sẽ có các cuộc gặp riêng với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và các lãnh đạo Nhật Bản, Hàn Quốc và Brazil trong các hội nghị thượng đỉnh của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Peru và Nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu thế giới (G20) tại Brazil.

Các cuộc họp thượng đỉnh trong sáu ngày dự kiến sẽ không đem đến bất kỳ thỏa thuận mới nào quan trọng, các quan chức cấp cao của chính quyền Biden cho biết, ngay cả khi các nhà lãnh đạo sẽ bàn về thương mại, an ninh và các liên minh toàn cầu.

“APEC và G20 sẽ bàn về một điều... và đó là ông Donald Trump – và họ sẽ mong đợi những gì từ chính quyền Trump về vấn đề thương mại, liên minh và các vấn đề khác,” ông Victor Cha, chủ tịch Bộ phận Địa chính trị và Chính sách Đối ngoại tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở thủ đô Washington cho biết.

Ông Trump đã đánh bại phó Tổng thống Kamala Harris, ứng cử viên đảng Dân chủ, trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 5/11 sau khi hứa với người dân Mỹ rằng ông sẽ áp thuế cao đối với tất cả hàng nhập khẩu, với mức thuế cao hơn nữa nhằm vào hàng hóa Trung Quốc, đồng thời cho thấy sẽ ủng hộ Ukraine ít hơn nhiều trong cuộc chiến với Nga.

Ông Biden lên nắm quyền vào năm 2020 để tìm cách xây dựng lại các liên minh của Mỹ vốn căng thẳng trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump và cố gắng chứng tỏ rằng Mỹ vẫn can dự vượt ra ngoài lãnh thổ của mình. Ông đã củng cố và mở rộng NATO và đẩy lùi Trung Quốc ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương bằng cách xây dựng các liên minh đa phương ở châu Á.

Ông Trump có quan điểm về thế giới khác hoàn toàn với ông Biden. Ông ưa chuộng các cuộc gặp song phương nơi ông có thể thực hiện phong cách ngoại giao mang tính giao dịch làm ăn hơn là khuôn khổ đa phương như NATO.

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan nói với các phóng viên hôm 13/11 rằng ông Biden sẽ nhân chuyến đi này để nói rằng Mỹ trân trọng và đổ công sức vào các liên minh và cảm ơn những người đã giúp Mỹ giải quyết một loạt các vấn đề toàn cầu.

“Đó là thông điệp về nguyên tắc. Đó là thông điệp về tính thực tiễn, và nó là một trong những lý tưởng của cuộc đời Tổng thống Biden,” ông nói.

Ông Biden sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 16/11 trong hội nghị thượng đỉnh APEC ở Lima, các quan chức Nhà Trắng cho biết. Cuộc gặp mặt đối mặt giữa hai nhà lãnh đạo sẽ là cơ hội cuối cùng để ông Biden trực tiếp thách thức nhà lãnh đạo Trung Quốc về các lời đe dọa của họ đối với Đài Loan, các cáo buộc vi phạm nhân quyền và sự ủng hộ của Bắc Kinh đối với cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine.

Đây sẽ là lần đầu tiên hai nhà lãnh đạo gặp mặt nhau kể từ cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai ông ở California một năm trước. Cuộc gặp đó đánh dấu bước ngoặt trong quan hệ Mỹ - Trung sau khi ông Biden quyết định bắn hạ khinh khí cầu do thám Trung Quốc bay đến Mỹ vào đầu năm 2023 – vụ việc làm gia tăng căng thẳng.

Cạnh tranh kinh tế và quân sự của Mỹ với Trung Quốc sẽ định hình thế giới sẽ như thế nào trong 30 năm tới, ông Sullivan cho biết và nói thêm rằng đảng Cộng hòa và Dân chủ từ lâu đã có sự đồng thuận lưỡng đảng trong chính sách đối ngoại.

Nội các sắp tới của ông Trump được đưa vào các chính trị gia muốn thúc đẩy lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc.

Theo ông Sullivan, ông Biden sẽ không chuyển bất kỳ thông điệp nào của ông Trump cho ông Tập, nhưng có thể sẽ nói về sự cần thiết phải tránh xung đột quân sự giữa hai nước.

“Ông ấy cũng sẽ thực sự củng cố quan điểm rằng để quản lý cạnh tranh một cách có trách nhiệm trong tương lai, về lâu dài chúng tôi phải duy trì các kênh liên lạc ở mọi cấp độ, nhất là liên lạc giữa giới quân sự hai nước,” ông Sullivan nói.

Hai ông Biden và Trump đã gặp nhau trong hai giờ tại Nhà Trắng hôm 13/11.

Ông Biden cũng dự kiến sẽ có cuộc gặp ba bên với Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba và Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, đồng thời gặp Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva.