VNTB – Trung Quốc lôi kéo nhân tài công nghệ phương TâyTác giả: Bertrand Benoit, Liza Lin, Heather Somerville và Kim Mackrael
28.11.2024 9:38
VNThoibao
Các giám đốc điều hành tại Zeiss SMT, công ty sản xuất các thành phần không thể thiếu để chế tạo các chất bán dẫn mạnh nhất thế giới, đã nhận được một số tin tức đáng lo ngại vào mùa thu năm ngoái. Những người “săn đầu người” của Huawei Technologies, công ty công nghệ Trung Quốc, đã cố gắng lôi kéo nhân viên của hãng.
Những nhân viên có quyền truy cập vào bí quyết nhạy cảm của Zeiss đã nhận được tin nhắn LinkedIn, email và cuộc gọi từ đại diện của Huawei, đề nghị mức lương gấp ba lần lương hiện có của họ để gia nhập công ty Trung Quốc này.
Động thái này đã kích hoạt một cuộc điều tra của các quan chức tình báo Đức, vì lo ngại rằng động thái này có thể cung cấp một cửa sau cho Huawei để tiếp cận một số tài sản trí tuệ tinh vi nhất thế giới. Những người quen thuộc với vấn đề này cho biết cuộc điều tra vẫn đang tiến hành. Đây là dấu hiệu mới nhất cho thấy việc săn đón nhân tài đã trở thành mặt trận quan trọng trong cuộc chiến giữa Trung Quốc và phương Tây để giành quyền thống trị công nghệ.
Khi các chính phủ phương Tây khiến Trung Quốc khó tiếp cận các công nghệ nhạy cảm hơn—xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục dưới thời chính quyền của Tổng thống đắc cử Donald Trump—nhiều công ty Trung Quốc đang cố gắng tiến lên bằng cách thu hút các kỹ sư hàng đầu trong các lĩnh vực như chất bán dẫn tiên tiến và trí tuệ nhân tạo.
Các công ty Trung Quốc đang tập trung vào một số trung tâm công nghệ, như Đài Loan, một số khu vực của Châu Âu và Thung lũng Silicon. Một số che giấu gốc gác Trung Quốc bằng cách thành lập các liên doanh địa phương thuê nhân viên để tránh gây sự chú ý của các quan chức địa phương, nhà chức trách cho biết.
Động thái này đang buộc quan chức ở Hoa Kỳ và Châu Âu, nhiều người trong số họ coi việc tuyển dụng là một hoạt động kinh doanh bình thường không nên bị hạn chế, phải đối mặt với việc liệu có cần phải làm nhiều hơn nữa để kiểm soát hoạt động này hay không và nếu có thì làm như thế nào.
Kiềm chế
Đài Loan, nơi có các quy định nghiêm ngặt về tuyển dụng người Trung Quốc, cho biết vào tháng 9 rằng họ đã phát động một cuộc đàn áp, cáo buộc tám công ty công nghệ của Trung Quốc đại lục đã săn trộm nhân tài bất hợp pháp, đe dọa đến khả năng cạnh tranh của Đài Loan.
Nhà chức trách Hàn Quốc đang tăng cường hình phạt đối với những cá nhân chuyển giao bất hợp pháp các công nghệ nhạy cảm cho nước ngoài. Quốc gia này đang đối đầu với một số vụ án, gồm vụ án mà một cựu giám đốc điều hành của Samsung Electronics bị buộc tội trộm bản thiết kế nhà máy của Samsung để xây dựng một nhà máy sản xuất chip nhái tại Trung Quốc.
Hoa Kỳ và Châu Âu vẫn khá cởi mở với hầu hết việc tuyển dụng của các công ty Trung Quốc. Nhưng các quan chức tình báo Châu Âu cho biết họ đã theo dõi với sự lo ngại khi các tác nhân có liên hệ với Trung Quốc cố gắng dụ dỗ các chuyên gia từ các công ty công nghệ cao của Châu Âu. Các cơ quan tình báo Hoa Kỳ cho biết trong đánh giá mối đe dọa mới nhất rằng họ tin rằng Trung Quốc đang cố sử dụng việc tuyển dụng nhân tài như một trong những cách thức để trở thành siêu cường khoa học và công nghệ.
Quan chức an ninh phương Tây đặc biệt lo ngại về việc Trung Quốc nhằm vào ASML Holding, một trong những công ty công nghệ quan trọng nhất thế giới, và các nhà cung cấp của công ty này, bao gồm cả Zeiss của Đức. Công ty Hà Lan này là công ty duy nhất có khả năng sản xuất các máy móc tinh vi trên toàn cầu cần thiết để in các cấu trúc nhỏ hơn 1/10.000 chiều rộng của một sợi tóc người lên chip cho AI tiên tiến và các ứng dụng khác.
Phải mất hàng thập niên, ASML mới có thể điều khiển thành thạo các máy in thạch bản – hay máy quét EUV – như vậy. Nếu không có họ, Trung Quốc không thể sản xuất chip ở vị trí tiên tiến nhất. Chính phủ Hà Lan ngăn cản ASML vận chuyển máy EUV, máy này cũng có thể có ứng dụng quân sự, đến Trung Quốc.
Kể từ năm 2021, dữ liệu từ LinkedIn và trang web kết nối việc làm Trung Quốc Maimai cho thấy Huawei đã thuê hàng chục kỹ sư và nhân viên khác có trụ sở tại Trung Quốc, những người đang làm việc về quang khắc và quang học cho các công ty như ASML và các công ty phương Tây khác. Một kỹ sư Trung Quốc đã rời ASML khoảng một thập niên trước với kiến thức về một số phần mềm của công ty này sau đó đã thành lập một công ty đối thủ tại Trung Quốc, theo hồ sơ đăng ký công ty và ASML.
Một cựu nhân viên của ASML tại Đài Bắc cho biết anh nhận được yêu cầu từ các nhà tuyển dụng Trung Quốc hàng tháng trong hai năm sau khi anh ta rời công ty vào năm 2020.
Kỹ sư này cho biết Huawei đặc biệt kiên trì, liên tục kết nối trên LinkedIn. Anh ta nói rằng anh không bao giờ trả lời họ.
ASML cho biết hãng không thấy có dấu hiệu nào về hoạt động tuyển dụng bất thường đối với nhân viên của hãng và tỷ lệ nhân viên nghỉ việc rất thấp ở Hà Lan cũng như trên toàn cầu.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết họ không biết về các ví dụ về nạn săn trộm nhân tài, đồng thời nói thêm rằng tương tác của Trung Quốc với nhân tài nước ngoài không khác gì các quốc gia khác.
Huawei đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Trung Quốc đã nêu rõ rằng tuyển dụng là ưu tiên hàng đầu, đặc biệt là đối với các công nghệ cạnh tranh như AI. Một bản thiết kế của chính phủ về phát triển AI vào năm 2017 kêu gọi thu hút những nhân tài “sắc sảo nhất”, bao gồm cả “các nhà khoa học hàng đầu quốc tế” trong các lĩnh vực như học máy, lái xe tự động và rô bốt thông minh.
Thu hút các kỹ sư nước ngoài có thể cung cấp một lối tắt có giá trị cho các công ty Trung Quốc vì kinh nghiệm của họ không dễ bị sao chép hoặc đánh cắp, Paul Triolo, đối tác tại công ty tư vấn kinh doanh DGA Group, cho biết.
“Các chính phủ hiện quan tâm nhiều hơn đến vấn đề này”, ông nói, mặc dù việc xác định ranh giới tuyển dụng có thể chấp nhận được sẽ là “một nhiệm vụ rất khó khăn và khó thực thi”.
Nhiều chính phủ đã hạn chế quan hệ đối tác học thuật và kinh doanh với Trung Quốc hoặc đưa ra các chương trình sàng lọc đầu tư cho các vụ mua lại của Trung Quốc. Nguồn tài trợ của nhà nước dành cho các công ty Trung Quốc cho phép họ trả mức lương cao hơn mức mà các công ty phương Tây có thể trả.
Nhiều kỹ sư không muốn chấp nhận những lời đề nghị như vậy, viện dẫn rủi ro về danh tiếng và lo ngại về việc hòa nhập vào văn hóa doanh nghiệp Trung Quốc. Tuy nhiên, các công ty Trung Quốc thực hiện rất nhiều cách tiếp cận – một chiến lược mà một cựu nhân viên tuyển dụng của Huawei mô tả trong một cuộc phỏng vấn là “phun và cầu nguyện” – nên chắc chắn một số người sẽ đồng ý.
Thông thường, họ mang theo bí mật thương mại. Năm ngoái, giám đốc điều hành của công ty bán dẫn FemtoMetrix của California đã làm chứng trước Quốc hội rằng bí mật thương mại của công ty ông đã bị đánh cắp khi ba nhân viên rời công ty để thành lập một công ty bán dẫn ở Trung Quốc, mang theo hàng nghìn tệp FemtoMetrix.
Alon Raphael, Tổng giám đốc điều hành của FemtoMetrix, cho biết trong lời khai của mình rằng đây là một ví dụ về “chiêu trò đánh cắp tài sản trí tuệ của Mỹ” của Trung Quốc. Trong một cuộc phỏng vấn, Raphael cho biết công ty của ông “vẫn” kinh doanh và ông không thể huy động được nguồn tài trợ đáng kể kể từ sau vụ trộm.”
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết các báo cáo về cáo buộc đánh cắp tài sản trí tuệ là vu khống vô căn cứ.
Rắc rối của Đài Loan
Tại Đài Loan, nơi có hãng sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới – Taiwan Semiconductor Manufacturing, các quan chức cho biết họ bắt đầu thấy tình trạng săn trộm nhân tài và đánh cắp bí mật thương mại của Trung Quốc gia tăng vào khoảng năm 2015. Đài Loan đã phê duyệt các quy định mới vào năm 2022, cấm bất kỳ ai tiết lộ công nghệ quan trọng đối với an ninh quốc gia và khả năng cạnh tranh công nghiệp của Đài Loan cho các nước ngoài.
Những người vi phạm có thể phải đối mặt với mức án lên tới 12 năm tù và khoản tiền phạt lên tới khoảng 3 triệu đô la. Đài Loan cũng tăng cường hình phạt đối với các công ty trong nước hoạt động như bình phong cho các công ty Trung Quốc thuê nhân tài.
“Bí quyết nằm trong não của họ, và trong một số trường hợp, cả một nhóm có thể bị một công ty Trung Quốc lôi kéo”, Sun Chen-yi, phó tổng giám đốc cục điều tra thuộc Bộ Tư pháp Đài Loan cho biết. Từ năm 2020 đến tháng 7 năm 2024, bộ này đã điều tra khoảng 90 vụ săn đón nhân tài, hầu hết liên quan đến chất bán dẫn, điện tử và máy móc, ông Sun cho biết.
Vài năm trước, Liang Mong Song, cựu kỹ sư Đài Loan cấp cao tại TSMC và Samsung, đã gia nhập hãng sản xuất chip gia công lớn nhất Trung Quốc, Semiconductor Manufacturing International. Liang thường được ghi nhận là người đã giúp SMIC có trụ sở tại Thượng Hải phát triển nhanh chóng, công ty đã giúp Huawei sản xuất bộ xử lý điện thoại thông minh tiên tiến nhất của Huawei vào năm ngoái.
Trong cuộc đàn áp mới nhất của Đài Loan, chính quyền cho biết họ đã khám xét 30 địa điểm và thẩm vấn 65 cá nhân tại bốn thành phố. Trong số tám công ty bị cáo buộc săn đón nhân tài bất hợp pháp có một nhà sản xuất công cụ chip lớn của Trung Quốc.
Một số công ty chip của Trung Quốc cố gắng che giấu nguồn gốc của họ, hợp tác với những người săn đầu người có trụ sở tại Singapore và Hồng Kông. Các nhà điều tra cho biết họ cũng hợp tác với người Đài Loan để mở công ty tại Đài Loan để thuê các kỹ sư địa phương.
Mối liên hệ với Đức
Chính quyền Đức cũng lo ngại về nỗ lực của Trung Quốc nhằm thu hút các kỹ sư từ các nhà cung cấp ASML. Các tấm gương chuyên dụng của Zeiss SMT là bộ phận trung tâm trong các hệ thống EUV tinh vi của ASML, đôi khi có kích thước bằng một chiếc xe buýt. Các công nghệ của Zeiss được coi là tiên tiến đến mức trụ sở chính của công ty không cho phép khách đi vào.
Khi các nhân viên của Zeiss báo cáo về các việc săn trộm của Huawei vào mùa thu năm ngoái, họ đã chia sẻ hồ sơ của những người tuyển dụng với cấp trên. Mặc dù không có nhân viên nào rời bỏ công ty, nhưng người vận động hành lang chính cho công ty mẹ của Zeiss đã nêu vấn đề này với các quan chức chính phủ, dẫn đến cuộc điều tra của tình báo Đức.
Zeiss và cơ quan tình báo trong nước của Đức, Văn phòng Bảo vệ Hiến pháp Liên bang đã từ chối bình luận.
________________________
Nguồn: China Is Bombarding Tech Talent With Job Offers. The West Is Freaking Out.
No comments:
Post a Comment